Kunst stelt ons in staat de wereld op een andere manier te zien, de dingen vanuit een ander perspectief te bekijken, door de ogen van een ander. Daarom hou ik zo van kunst. En het werk van Fernando Marques Penteado bedient me op mijn wenken: het nodigt uit om zijn universum te betreden, ons onder te dompelen in de levens (en de liefdes) van zijn personages, zonder dat we ooit helemaal te weten komen wat echt en wat verzonnen is. 

Penteado is in 1955 geboren in Brazilië en een paar jaar geleden naar Brussel verhuisd. Toen dat me via een enkele andere Braziliaanse kunstenaar ter ore kwam, heb ik hem opgezocht in zijn studio/appartement. (De beste aanbevelingen krijg je altijd van kunstenaars.) Ik werd er verwelkomd door een innemende man op teenslippers. De geur van sterke koffie kwam me tegemoet gewaaid. Ik had het raden naar hoeveel mensen in deze zolderruimte woonden, maar ik maakte al gauw kennis met een resem personages van wie Penteado de geestelijke vader is, en die hem op zijn levenspad begeleiden. 

De kunstenaar maakt portretten van verschillende – meestal mannelijke – personages die hij borduurt op stukken stof die hij ergens gevonden heeft. Borduren is voor hem als tekenen, en zijn steken ademen expressiviteit. Sommige stukken stof kadert hij in door ze op vintage tennisrackets te spannen of ze vast te maken aan gevonden voorwerpen. Andere naait hij dan weer samen in de vorm van een boek. Net als een romanschrijver bedenkt hij voor elk personage een voorgeschiedenis waarin hij autobiografische elementen verweeft. 

Penteado creëert ook prikbordcollages die net filmische storyboards zijn en die een tip van de sluier oplichten over de voorkeuren of de achtergrond van zijn personages. Ze doen denken aan de prikborden die veel mensen thuis hebben, waarop ansichtkaarten, liefdesbriefjes en theaterkaartjes zijn gespeld, als sporen van de doordeweekse interacties die we bijhouden als aandenken.  

Hij maakt speelse installaties waarin hij zijn borduurwerk en collages combineert met echte voorwerpen of meubelstukken om zijn denkbeeldige hoofdpersonen tot leven te wekken. In het resultaat kun je een huisaltaar of een verzameling ex-voto's zien. Ze doen me denken aan het voyeuristisch genot dat me telkens weer overvalt wanneer ik voor het eerst bij iemand thuis kom en op basis van de snuisterijen op de schoorsteenmantel zoveel mogelijk te weten probeer te komen over de bewoner.  

Meet Me at the Finger Buffet, dat dus deel uitmaakt van de expo Love is Louder, vertelt het verhaal van een Belgische man, een zekere Xavier, die een reünie organiseert voor een groep vrienden die hij destijds als Erasmus-student in Engeland heeft leren kennen. Hij krijgt hulp van zijn goede vriend Jean-Claude. Op de tafel in de installatie liggen beelden die hun gesprek weergeven over hoe het fingerfood-buffet er moet uitzien. Intussen laat Penteado ook afbeeldingen van mogelijke snacks zien, en zo benadrukt hij hoe belangrijk voedsel is wanneer je vrienden ontvangt. 

In dit werk (en in een aantal andere werken) wil de Braziliaanse kunstenaar genuanceerde en speelse evocaties van de mannelijke vriendschap creëren. Want over de platonische liefde wordt minder vaak gepraat dan over de romantische liefde. Toch kunnen we niet zonder vriendschappen en zijn ze vaak een langer leven beschoren dan romantische relaties. Om die reden vind ik dat dit werk een eigenaardig, maar oprecht element toevoegt aan de expo, die een brede waaier aan uiteenlopende liefdesverhalen wil aanbieden.