Uitbundige haardossen, jongeren in het gras ontspannen in al hun naaktheid, levendige kleurvlakken die met lakverf op plexiglas zijn aangebracht. Le joli mois de mai (1970) van Evelyne Axell voert ons met zijn vorm en inhoud mee naar het einde van de jaren 60. De titel verwijst natuurlijk naar mei 68 en naar het verlangen om die nieuwe wind, die tijdens de Summer of Love in 1967 in San Francisco opstak, ook hier te laten waaien. Uit protesttegen het Amerikaans imperialisme en de Vietnamoorlog brak de hippiebeweging een lans voor de vrije liefde, voor de liefde boven alles. Bij het schrijven van dit artikel zag ik onvermijdelijk de parallellen met de hevige protesten tegen de oorlog in Gaza, die campussen in vuur en vlam zetten. “Make love, not war” heeft nog niets aan relevantie ingeboet.
Die Summer of Love van 1967, die het begin markeert van de periode die de expo Love is Louder bestrijkt, heeft een versnelling in de evolutie van liefdesrelaties teweeggebracht. Partnerschap, gemeenschap en – in bredere zin – de samenleving, door die bril hebben we het thema van de liefde via de werken in de tentoonstelling willen aansnijden.
Haar schilderscarrière heeft maar zeven jaar geduurd – Axell liet in 1972 het leven in een tragisch auto-ongeluk – maar de Naamse kunstenaar heeft een rijk, geëngageerd en vernieuwend oeuvre nagelaten, in de stijl van de bloeiende popart. Ze werd vaak overschaduwd door haar mannelijke tijdgenoten, maar was een pionier op het gebied van de verkenning van de vrouwelijke seksualiteit, waarbij ze het vrouwelijk genot en verlangen op gedurfde wijze afbeeldde.
Le joli mois de mai is een triptiek. Het centrale paneel is een ode aan de seksuele bevrijding en de liefde. De felle kleuren monden uit in het revolutionaire rood van de vlag dat ook de kleur van de liefde is. Axell laat de vlag, met haar golvende en vrije vorm, bewust buiten het kader wapperen. Zo breekt ze uit het keurslijf van het klassieke drieluik, net zoals de jongeren van mei 68 zich losrukten en braken met de maatschappelijke conventies en de gevestigde orde.
“De revolutie is niet enkel een politiek engagement, ze is ook een persoonlijke en intieme kwestie”
De protestbeweging was Axell niet vreemd en ze liet haar evenmin onverschillig. De studentenrevolte zette ook Brussel – in het bijzonder de culturele milieus – in vlam. Zo heeft Marcel Broodthaers in mei 68 het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel bezet en er open bijeenkomsten georganiseerd waaraan ook Axell deelnam. In Parijs maakte ze dan weer kennis met Pierre Restany, een invloedrijk kunstcriticus en verdediger van de meest vernieuwende kunstvormen, zoals die van Axell, Niki de Saint Phalle en Marta Minujín - alle drie te zien in de expo.
Op het linkerluik heeft Axell Restany afgebeeld als goeroe die de bevrijding van de kunsten predikt. Met zijn geheven hand weerspiegelt hij de centrale figuur die – met ontblote boezem – het vaandel van de (seksuele) bevrijding laat wapperen. Naar het evenbeeld van La Liberté guidant le peuple van Eugène Delacroix (1830).
Op het rechterluik heeft Axell zichzelf, zoals vaak naakt, afgebeeld. Ze draagt haar kenmerkende John Lennon-bril en is gewapend met haar schildermateriaal. Trots verkondigt ze haar vrijheid om haar lichaam en penseel naar believen te gebruiken.
In dit belangrijke werk omarmt Evelyne Axell de opstandigheid van die tijd die de seksuele revolutie inluidde. Ze suggereert dat de revolutie niet enkel een politiek engagement is, maar ook een persoonlijke en intieme kwestie.
