Apichatpong Weerasethakul

Gepubliceerd op - Astrid Jansen

7 things to know about Apichatpong Weerasethakul

'Wat je op het scherm ziet, is minder belangrijk dan wat je niet ziet.'

Wat je moet weten over filmmaker Apichatpong Weerasethakul? Daar zou hij zelf op antwoorden dat je ‘eerst moet observeren’. Komt goed uit, want in september 2024 krijg je de kans om hem in Bozar te ontmoeten en alvast een deel van zijn universum te verkennen. Later kun je dieper in zijn wereld duiken tijdens een reeks filmvertoningen. Tot die tijd proberen we je te verleiden met enkele (meer of minder nuttige) weetjes over deze meester van de atypische cinema.

1.    Hij is niet alleen cineast  

Apichatpong Weerasethakul is een productief beeldend kunstenaar, maker van talrijke video-installaties en performances. Zijn eerste volledig in Virtual Reality gerealiseerde werk, A Conversation with the Sun, is een aangrijpende ervaring die in september 2024 bij Bozar te ontdekken is.

2.    Zijn films geven aangename bijwerkingen 

Hoewel zijn werken de kalmerende eigenschappen van valeriaan lijken te hebben, kom je er getransformeerd uit. De films van Apichatpong Weerasethakul zijn een staaltje unieke hedendaagse cinema. Ze nodigen je uit om los te laten en je over te geven aan de "sensatie" van cinema. Een film van Apichatpong Weerasethakul laat altijd een blijvende indruk na.

3.    Hij won prestigieuze prijzen 

Apichatpong Weerasethakul is wereldwijd erkend voor zijn speelfilms, die onder andere in Cannes werden bekroond: Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives (Gouden Palm in 2010); Blissfully Yours (Un Certain Regard Prijs in 2002); Tropical Malady (Juryprijs in 2006); Memoria (Juryprijs ex aequo in 2021); ... 

'Apichatpong Weerasethakul nodigt uit om rustig de onrust van het zichtbare en onzichtbare leven te aanschouwen.'

4.    Zijn relatie met het reële en het irreële is ontroerend 

Apichatpong Weerasethakul gelooft in de aanwezigheid van onzichtbare wezens en is gefascineerd door het droomleven, de slaap, het collectief onbewuste. Zijn verhouding tot het onwaarneembare is ontroerend, maar zijn films zijn wel gebaseerd op waargebeurde verhalen. Apichatpong Weerasethakul gelooft onder andere in reïncarnatie en beweert dat de camera het verleden vastlegt, waardoor de zielen van de acteurs kunnen voortleven door de generaties van kijkers heen. 

A Minor History, 2022, by Apichatpong Weerasethakul (Curator : Manuporn Luengaram).

5.    Hij geeft zijn honden namen van monsters 

Al zijn honden hebben (of hadden) namen van monsters: Dracula, Godzilla, King Kong,... Bovendien wordt hijzelf door zijn omgeving "Joe" genoemd, naar de bekende gewoonte in Thailand om bijnamen te verkiezen boven lange achternamen. 

6.    Hij heeft zich gewijd aan protestwerken 

Onder de oppervlakte van zijn magische verbeelding doordringt politiek zijn werk - zowel in Thailand als in Colombia, waar de term "memoria" altijd verbonden is met politiek geweld. In 2021 vertelde hij aan Le Monde: "Het is waarschijnlijk onzichtbaar voor een westers oog, maar mijn landgenoten kunnen de verwijzingen naar de lokale politiek in mijn films lezen." In 2020 was Apichatpong Weerasethakul getuige van een buitengewone mobilisatie van de jonge generaties tegen de monarchie in Thailand. Toen begon hij directere protestvideo-installaties en -performances te maken. 

© A. Weerasethakul

7.    Hij kent iemand die de regendruppels kan tellen 

In 2013 schreef hij: "Ik denk aan een vriend die me vertelde dat hij de regendruppels kan tellen. Hij deed het op een dag tijdens het mediteren, zijn geest nam de tijd in beslag. [...] Ik ben er zeker van dat wat we op het scherm zien minder belangrijk is dan wat we niet zien. Onze mentale beelden komen op en vermenigvuldigen het verhaal. In de duisternis, met de ademhaling, het geritsel van de bladeren, het subtiele trillen van dekbedden, vult het beeld zich met onzichtbare geesten. We worden overspoeld door stromen van herinneringen." 

Dit zevende punt is als een citaat dat de zeven dingen die je moet weten over Apichatpong Weerasethakul perfect samenvat.