1. Ze waren vrienden, geliefden en creatieve partners

Arp en Taeuber-Arp ontmoeten elkaar voor het eerst in Zürich in 1915 op een tentoonstelling van Arp. Enkele jaren later worden ze een stel. Allebei ontdekken ze hun liefde voor kunst op jonge leeftijd. Hun liefde voor elkaar en die voor de kunst komen samen in een aantal werken die ze niet met twee, maar met vier handen realiseren. Taeuber-Arp komt tragisch en onverwacht aan haar einde in 1943. Gebroken door haar dood trekt Arp zich terug in een klooster. 

2. Arp schreef poëzie voor Taeuber-Arp na haar dood

Uiteindelijk begon Arp na het overlijden van Taeuber-Arp toch weer te creëren. Hij schreef prachtige gedichten voor zijn overleden vrouw. In het literaire luik van de bezoekersgids van de tentoonstelling kan je zijn gedichten lezen. Hier alvast een voorproefje.

« Sophie rêvait Sophie Peignait Sophie dansait » :

Je droomde van sterren met vleugels,
van bloemen die de bloemen vleien
op de lippen van het oneindige,
van bronnen van licht die ontluiken,
van eieren die symmetrisch openbreken,
van ademende zijden stoffen,
van serene wetenschappen,
ver van de huizen met de duizend angels,
met de knievallen van naïeve woestijnen,
te midden van duizend slordige wonderen.
Je droomde van wat rust in de onbeweeglijkheid woont in de helderheid.
Je schilderde een roos zonder sluier,
een bosje golven,
een levend kristal.
(vertaling: Laurens Van Crevelen)

3. Ze waren centrale figuren binnen de dada-beweging 

Samen met Hugo Ball, Tristan Tzara en Richard Huelsenbeck is Arp een van de boegbeelden van het dadaïsme, een avant-gardistische kunststroming uit de vroege 20e eeuw die traditionele esthetische normen verwerpt en chaos, absurdisme en anti-kunst centraal stelt. 

De beweging kent een legendarische start op 5 februari 1916 in het “Cabaret Voltaire” in Zürich. Tijdens de opening van de Galerie Dada in 1917 brengt Taeuber-Arp enkele moderne expressieve dansen. Ook creëert ze een reeks portretachtige houten sculpturen, de zogenaamde ‘Dada-hoofden’.

4. De marionetten van Taeuber-Arp zijn een ware (her)ontdekking

Sommige zijn ondeugend en grappig, andere dan weer aangrijpend of angstaanjagend: Taeuber-Arps marionetten zijn gemaakt voor beweging en actie. Toch komen ze na hun realisatie in 1918 maar een aantal keer tot leven en vertoeven ze bijna honderd jaar in de collectie van het Museum für Gestaltung in Zürich. Kunstenares Marina Rumjanzewa bracht ze in 2021 prachtig in beeld in haar kortfilm Marionettes in Motion. Hoog tijd om ze te (her)ontdekken!

“Deze poppen fascineerden zowel de Dadaïsten als de Surrealisten." – Tristan Tzara

5. Taeuber-Arp stond onterecht in de schaduw van Arp 

Het was het lot van heel wat vrouwelijke kunstenaars die getrouwd zijn met een bekende mannelijke kunstenaar. Hun nalatenschap leed eronder. En dat was helaas ook zo voor Taeuber-Arp, hoewel Arp er alles aan deed om haar oeuvre levendig te houden. Haar textielwerken, marionetten en wandtapijten worden, samen met haar schilderijen en tekeningen, de laatste jaren eindelijk opgepikt door grote internationale tentoonstellingen. 

In Bozar kan je vanaf 20 september de oeuvres van beide kunstenaars ontdekken, hun eerste grote tentoonstelling samen in België.