1. Van Kazachse folksongs tot een strenge opleiding
Bisengalieva herinnert zich levendig hoe haar grootmoeder traditionele Kazachse volksliedjes zong – muziek die de jonge Galya al vlug met het oor oppikte. Ook vioolspel was nooit veraf, haar beide ouders waren immers violisten. Niet veel later nam Bisengalieva het instrument zelf ter hand. Ze onderging een strenge leerschool – op Sovjet leest geschoeid – en kreeg op haar twaalfde een beurs om verder te studeren in Londen, waar ze zich later ook perfectioneerde aan de prestigieuze Royal Academy of Music.

2. Een nieuwe visie op de viool
Bisengalieva’s eigen stem ontstond uit een rebellie tegen veel van wat ze was aangeleerd. De muzikante wil de viool opnieuw uitvinden; de grenzen van het instrument naar het uiterste drijven en nieuwe geluiden ontdekken. Toch helpt haar diepe kennis van het instrument haar: “Als je je jeugd doorbrengt met zo een focus op één instrument, lijken de mogelijkheden echt eindeloos met een kleine hoeveelheid input.” Bisengalieva’s laatste album Polygon (2023) bestaat dan ook uit een minimum aan middelen. Met niet meer dan een viool, stem, enkele traditionele Kazachse instrumenten en elektronica opent ze een weids, bij momenten onheilspellend, muzikaal landschap. Flarden folk, ambient, bezwerende drones en echo’s van een verloren club vloeien geruisloos in elkaar over en weergalmen boven Bisengalieva’s viool.
3. Laag op laag op laag
Op de behoedzaam opgebouwde titeltrack Polygon stapelt ze niet minder dan veertig ontstemde violen op elkaar terwijl een diepe bas obstinaat dreunt. Wanneer de violen plots wegebben, rafelt ook de bas uiteen. De componiste is hier niet aan haar proefstuk toe. Umay, te horen op haar tweede EP, bestaat uit maar liefst zestig lagen van elektronisch gemanipuleerde violen. Een gesamplede shankobyz, een traditioneel Kazachse mondharp, krijgt een haast dreigende aanwezigheid en wordt ingenieus ingezet als een niet-alledaagse drummachine.
4. Bisengalieva vertelt verhalen
Ze opent met haar vioolexperimenten niet enkel nieuwe werelden, haar albums zijn ook steevast verankerd in de geschiedenis en actualiteit. Polygon belicht de beruchte Kazachse testlocatie Semipalatinsk, ook wel bekend als ‘The Polygon’, waar er tijdens het Sovjettijdperk 465 nucleaire tests werden gehouden – met desastreuze gevolgen voor de regio en bevolking. Op haar debuutalbum Aralkum uit 2020, verwijst Bisengalieva naar de gelijknamige woestijn – de jongste ter wereld – die sinds de jaren zestig ontstond door de irrigatie van het Aralmeer. Bisengalieva’s voorliefde voor field recordings blijkt ook uit haar eersteling. Zo integreert ze op de track Zhalanash de roep van een aalscholver, een vogel die zich voor de ecologische ramp in het gebied vestigde.
5. En overstijgt genres
Bisengalieva’s vindingrijkheid en virtuositeit zorgden voor nauwe samenwerkingen met grootheden uit verschillende muzikale hoeken: van minimal music grondlegger Terry Riley en deep listening icoon Pauline Oliveros, tot figuren uit de elektronische muziek als Suzanne Ciani, Laurie Spiegel en Jlin, maar ook muzikanten als Thom Yorke, Actres en Hildur Guðnadóttir. En misschien hoorde je Bisengalieva al zonder te weten. Haar solo’s en improvisaties klonken op verschillende soundtracks: van You Were Never Really Here en The Two Popes tot Suspiria. Ook in de modewereld duikt Bisengalieva geregeld op. Zo werkte ze onder meer samen met Alexander McQueen, Burberry en Norlha.