Ceci n'est pas une exposition

Gepubliceerd op

Woorden in overvloed in Bozars achtertuin

Maak kennis met de kunstenaars achter ‘Ceci n’est pas une exposition’

Bozar nodigde vijf kunstenaars uit om zich op en rond de Kunstberg uit te leven met ‘onzichtbare’ kunstwerken die je alleen in augmented reality (AR) kunt beleven met behulp van je smartphone. Op de gevels van gebouwen in en rond Bozar ontdek je acht werken die geïnspireerd zijn op hoe de surrealisten destijds werkten. We stellen de vijf kunstenaars achter de kunstwerken graag aan je voor. Bij alle werken – geanimeerde gedichten als het ware – speelt tekst de hoofdrol. Ze herinneren ons eraan hoeveel belang de surrealisten in België en de rest van Europa hechtten aan woorden en aan hun manifesten.

Annabelle Binnerts: het dubbelleven van woorden

In haar tekstuele werk hint Annabelle Binnerts naar wat er zich mogelijk allemaal afspeelt op de plekken die aan het zicht onttrokken blijven: achter gesloten deuren en ramen. De werken nodigen je uit om dichterbij te komen, de tekst op de gevels te bestuderen en je voor te stellen wat erachter gaande zou kunnen zijn. 

Woorden wisselen met gemak van gedaante, leiden een dubbelleven: één op de pagina en één in ons hoofd. Daar roepen ze ideeën, voorwerpen of ervaringen op die zich elders bevinden. Woorden prikkelen de verbeelding van de kijker en nodigen je uit om je iets voor te stellen dat verder gaat dan het werk dat je voor je ziet. 

“Nog meer dan om het even welk ander medium dragen woorden de kracht in zich om een ‘extra realiteit’ op te roepen.”
- Annabelle Binnerts

Ghita Skali en Salim Bayri: woorden als wapens

Met hun interventies op het plein bij het treinstation Brussel-Centraal geven Ghita Skali en Salim Bayri commentaar op hoe woorden in een politieke context worden gemanipuleerd en misbruikt om mensen te bedotten en op te ruien. Met dit werk willen ze de verschrikkingen in Gaza aankaarten en de mensen die daartegen protesteren een hart onder de riem steken. Niet toevallig is het te vinden net op de plek waar de protesten plaatsvinden.

Alles draait om goochelen met woorden: wanneer is dat gepast en wanneer niet? De surrealisten speelden net als onderdrukkers en politici met woorden, maar dan met een andere insteek en niet met dezelfde verwoestende kracht.

Met dit werk wilden de kunstenaars aantonen hoe destructieve regimes en manipulatieve politici woorden inzetten als wapens.

Valérie Mréjen: woorden in stukjes

Het kunstwerk van Valérie Mréjen is te bewonderen op het plafond van de Ravensteingalerij, die je rechtover de ingang van Bozar vindt. Her en der vallen woorden in stukjes of schilfers naar beneden, net alsof de glazen plafondtegels gaten zijn en iemand het dak als rasp gebruikt. De zin die zo ontstaat, klaagt een zekere besluiteloosheid aan, de afwezigheid van echte politieke beslissingen. Termen als ‘half-measures’, ‘cosmetic’ en ‘sprinkling’ passeren de revue. 

Iets verderop in de straat, tussen de twee gebouwen die naar de tuin van de Kunstberg leiden, ontdek je een virtuele ladder met een valse slogan. Een onwerkelijk spandoek haast. Het hallucinerende visioen of de dagdroom die je misschien wel overvallen wanneer je je verbeelding de vrije loop laat en je blik over de gevel van een gebouw laat glijden, ontpopt zich tot een pleidooi voor nutteloos werk.

“Ik heb me laten inspireren door assertieve formuleringen, zinnen die veroordelen, eisen stellen en beweringen doen. Daaraan heb ik vervolgens absurde bedoelingen gekoppeld", zegt ze.
- Valérie Mréjen

Benieuwd naar de kunstwerken? Begin je AR-reis in de grote hal van Bozar of download de app in de App Storeof op Google Play  (‘BozAR Surrealism’).

De buitengewone steun van BNP Paribas Fortis

“BNP Paribas Fortis is al meer dan 20 jaar een trouwe partner van Bozar en steunt met trots de tentoonstelling Histoire de ne pas rire. Het surrealisme in België. Het is een unieke gelegenheid om de durf en openheid te vieren die kenmerkend zijn voor ons land.” Michael Anseeuw, CEO van BNP Paribas Fortis.

BNP Paribas Fortis steunt ook het augmented reality-project Ceci n'est pas une exposition, een tentoonstelling die nieuwe wegen inslaat. Deze samenwerking getuigt van de duurzame inzet van BNPParibas Fortis voor kunst en cultuur, en van hun wens om innovatieve projecten te ondersteunen die de Belgische kunstscene verrijken. Door hun krachten te bundelen, hebben Bozar en BNP Paribas Fortis jonge kunstenaars de kans gegeven om dankzij technologie nieuwe artistieke formats te verkennen.