Gepubliceerd op - Guillaume De Grieve

Chineke! Orchestra: catalysator voor verandering

Op 15 november keert Chineke! Orchestra terug naar Bozar. Het Britse orkest is nog niet aan zijn tiende verjaardag toe, maar pakte de internationale concertwereld al in met hun unieke verhaal van diversiteit en positiviteit.

Bassiste Chi-Chi Nwanoku was zich altijd al bewust dat ze als zwarte muzikante in een klassiek orkest een uitzondering was. Haar collega’s waren zo goed als nooit muzikanten met een andere etnische achtergrond (BME – Black and Minority Ethnic). Pas bij het zien van het Kinshasa Symphony Orchestra ontdekte ze dat het ook anders kan. “Ik besefte ineens dat ik iets moest ondernemen” vertelt Nwanoku. Ze ging op zoek naar mede BME-muzikanten in de Engelse orkesten en conservatoria. De zoektocht ging niet van een leien dakje – Nwanoku moest haar horizonten overzee uitbreiden – maar leverde in 2015 een bijzonder resultaat op: Chineke! Orchestra is geboren! 

Alleen de muziek telt 

Chineke! Orchestra bestaat merendeels uit etnische minderheden en is een van de eerste orkesten die onze hedendaagse diverse maatschappij weerspiegelt op het podium. “Dit is de 21e eeuw. Het zou geen nieuwigheid mogen zijn dat er meer dan één zwarte persoon op het podium staat die Beethoven speelt.” verdedigt Nwanoku. De eerste projecten met het orkest waren een openbaring. “Het was de eerste keer dat we alleen maar aan de muziek moesten denken.” Daarmee doelt Nwanoku op het feit dat conservatoria lang gefocust waren op hoe een professionele muzikant eruit moest zien. Percussioniste Rosie Bergonzi vult aan: “Een deel van het klaarstomen om het muzikantenberoep in te gaan was – in mijn geval - praten over hoe mijn haar eruit moest zien.” 

Diversiteit op de pupiters 

Ook in de muziek waarmee ze wereldwijd op tournee gaan streeft het orkest diversiteit na. BME-componisten, hedendaags of sinds eeuwen vergeten, worden (terug) onder onze aandacht gebracht. Nadat ze in 2022 bij Bozar Samuel Coleridge-Taylor, George Walker en Florence Price op gelijke hoogte met Antonin Dvorák brachten, zal Chineke! dit seizoen de wereldpremière spelen van Concerto for orchestra van de jonge Amerikaanse componist Brian Raphael Nabors. Het werk Prisms, Cycles, Leaps uit 2014 van Derrick Spiva Jr staat in hetzelfde concert tegenover het Derde Pianoconcerto van Prokofjev, met de getalenteerde Isata Kanneh-Mason aan de piano.

Rolmodellen voor kinderen en jongeren 

Dankzij hun vastberadenheid, ondernemerschap en muzikaliteit zijn de muzikanten van Chineke! rolmodellen geworden voor jonge BME-muzikanten die aan voet staan van een professionele carrière én voor zwarte kinderen die voor het eerst een muziekinstrument vastnemen. Met het jongerenorkest Chineke! Youth Orchestra en de vele educatieve activiteiten van Chineke! Foundation maken Nwanoku en haar collega’s van een amitieuze visie een haalbare praktijk.  

Chineke! Orchestra speelt onder leiding van Kevin John Edusei samen met pianiste Isata Kanneh-Mason op 15 november in de Henry Le Boeufzaal. Boek hier je tickets.