Beethoven – The Listeners Academy

Ludwig van Beethoven (1770-1827)

Concerto voor piano en orkest nr. 1, op. 15 (1796)

Beethovens Pianoconcerti zoals je ze nog nooit hebt gehoord. Dat is het doel van deze Listeners Academy, waarvoor Alexander Melnikov en de musici van B’Rock Orchestra zich lieten inspireren door het legendarische Bernstein on...-format, een vroeg en nog altijd ongeëvenaard voorbeeld van outreach en publieksontwikkeling in klassieke muziek. Net zoals Leonard Bernstein zijn inzichten in meesterwerken uit de muziekgeschiedenis deelde met een breed publiek – tijdens concerten en op tv – zullen ze hun visie en interpretatie geven van Beethovens mijlpaal in semi-geënsceneerde vorm met live muziekvoorbeelden, voordat ze het volledige concerto uitvoeren voor een publiek van, zo hopen ze, geactiveerde luisteraars. 

Maar hoe moeten we deze term, een geactiveerde luisteraar, opvatten? Natuurlijk kan een muziekliefhebber oneindig veel redenen hebben om plaats te nemen temidden van een publiek. Maar we moeten ook erkennen dat veel luisteraars, misschien zelfs sommigen van u, onzeker kunnen zijn in een concertzaal, of zelfs enige schroom voelen. Moet je de muziek van tevoren bestudeerd hebben? De schijnbaar willekeurige codes van het concert kennen en volgen? Kun je niet gewoon ‘zijn’ en de muziek over je heen laten komen? 

Melnikov en B’Rock zijn er absoluut van overtuigd: een nieuwsgierig publiek dat op zijn minst een beetje weet wat het kan verwachten, zal een veel aangenamere ervaring hebben. Dat doel is zeker niet per se gemakkelijk te bereiken, maar het kan, en het is de moeite meer dan waard. In plaats van een losse concertinleiding, waar je nooit zeker bent over de inhoud noch over de opkomst, brengen ze iedereen samen, publiek en muzikanten, en delen ze hun gedachten vanop het podium. Het blijft een serieuze aangelegenheid, maar ook creatief en toegankelijk, waarbij ze opzettelijk elke ambitie vermijden om volledig te zijn. Ze willen gewoon, zoals het Frans dat zo mooi zegt, enkele clés d’écoute aanreiken zodat luisteren een actief proces wordt. Want laten we niet vergeten dat luisteren naar ‘academische’ muziek, een kunstvorm die liefde, geloof, schoonheid, leven, dood, verdriet, geluk en zoveel meer kan uitdrukken, een aangeleerde vaardigheid is die je niet van de ene op de andere dag oppikt, en toch is en blijft het een egalitaire en complexe activiteit. 

Vandaag zul je dus horen over het concert(o) als fenomeen en over het muziekleven in Wenen. Over motief versus melodie, en over Beethoven de mens. Over hoe muziek geschreven wordt, en over hoe we het horen. Kortom, Alexander Melnikov en de spelers van B’Rock Orchestra trekken je mee en zullen – zachtjes! – je oren openen. Want paradoxaal genoeg heeft muziek veel meer luisteraars nodig dan uitvoerders... minstens zoveel als componisten! 

The Listeners Academy kadert binnen het B’Rock Encounters – Talent Development programma en wordt mogelijk gemaakt dankzij de genereuze steun van de Nationale Loterij.

eerste viool
Afanasy Chupin, concertmeester
Gisela Cammaert
Sara DeCorso
Rebecca Huber
Liesbeth Nijs
David Wish

tweede viool
Yukie Yamaguchi, aanvoerder
Elin Eriksson
Jivka Kaltcheva
Ortwin Lowyck
Ellie Nimeroski
Shiho Ono

altviool
Raquel Massadas
Manuela Bucher
Avishai Chameides
Luc Gysbregts

cello
Rebecca Rosen
Michel Boulanger
Caroline Kang

contrabas
Tom Devaere
Elise Christiaens

fluit
Tami Krausz

hobo
Marcel Ponseele
Stefaan Verdegem

klarinet
Vincenzo Casale
Jean-Philippe Poncin

fagot
Josep Casadella
Yukiko Murakami

horn
Bart Aerbeydt
Mark De Merlier

trompet
Martin Sillaber
Gerd Bachmann

pauken
Jan Huylebroeck