Remember to turn down the brightness and mute your phone.
Le Concert Spirituel
6 Juni'24
- 20:00
Henry Le Boeufzaal
Charles Gounod (1818 - 1893)
Messe de Clovis (1890)
- Kyrie
- Gloria
Alexandre Guilmant (1837 - 1911)
O Salutaris pour baryton, choeur, violon, contrebasse, harpe et orgue (c. 1893)
Charles Gounod
Messe de Clovis (1890)
- Credo
Louis Aubert (1877 - 1968)
O Salutaris pour baryton, chœur, violon, harpe, contrebasse et orgue (1902)
Charles Gounod
Messe de Clovis (1890)
- Sanctus
- Benedictus
Camille Saint-Saëns (1835 - 1921)
Tantum ergo en mi majeur pour voix de femmes (1860)
Charles Gounod
Messe de Clovis (1890)
- Agnus Dei
Théodore Dubois (1837 - 1924)
Benedicat vobis pour soprano, baryton, chœur, violoncelle, harpe, orgue et contrebasse (1885)
pauze
Gabriel Fauré (1845 - 1924)
Requiem (versie 1893)
De meerstemmigheid in het Franse geloof
De Messe de Clovis die Charles Gounod aan kardinaal Langénieux had beloofd, ging pas in 1896 postuum in première ter gelegenheid van de veertiende eeuwverjaardag van de eerste koning der Franken. Voor deze viering gewijd aan de christelijke oorsprong van Frankrijk componeerde Gounod een eerbetoon aan de oorsprong van de polyfonie, meer bepaald het gregoriaans, in een partituur voor solokoor en klein orgel. Het werk heeft een grote eenvoud en een diepreligieus karakter. Het stamt bovendien uit dezelfde tijd als het Requiem van Fauré, maar heeft een totaal andere stijl. De componist baseerde zich op de neorenaissance stijl, met een “historiserende” aanpak. Deze werkwijze overheerste bij de Schola Cantorum, een opstelling opgericht in 1894, die de ambitie had om het renaissancerepertoire te promoten en componisten te werven voor de creatie van moderne religieuze muziek. De “historiserende” tendens wordt bevestigd door talrijke motetten uit het fin-de-siècle zoals O Salutaris van Alexandre Guilmant, een van de oprichters van Schola Cantorum. Of door Louis Aubert , die als kind het “Pie Jesu” uit het Requiem had gezongen tijdens de première in 1888, en ook een O Salutaris componeerde in 1902, dat meer romantisch dan liturgisch was. Een ander voorbeeld is het Adagio voor viool en orgel van André Caplet, een bewerkte versie van een stuk voor fluit en piano getiteld Invocation.
Théodore Dubois (1837-1924), Fauré's voorganger als organist van La Madeleine, schreef het motet Benedicat Vobis in 1885. Voor gemengd koor, sopraan- en baritonsolo's, met begeleiding van orgel, cello, harp en contrabas, behoort dit motet tot de liturgie van de huwelijksmis. De tekst van Psalm 133 wordt eerst gereciteerd door het koor, ondersteund door harp en orgel, gevolgd door een fragment uit Psalm 127 gezongen door een duet, begeleid door cello en harp. Het koor bidt dan tot de “God van Israël” voordat het afsluit met een Halleluja. Dubois was een voorstander van gewijde muziek in de polyfone en contrapuntische stijl, maar wilde alle droogheid en soberheid uitsluiten.
Gabriel Fauré twijfelde dan weer sterk aan het model van renaissancemuziek als stimulans voor hedendaagse religieuze muziek. Fauré onderhield een complexe relatie met de kerk, beweerde soms niet gelovig te zijn en vond niet, zoals D'Indy, dat een religieus componist gelovig moest zijn. In zijn Requiem waagde hij zich aan een ongebruikelijke benadering door afstand te nemen van de traditie en de dood te zien als een vredige plaats, waarbij hij het hiernamaals opriep vanuit een vreugdevol perspectief zonder ruimte voor woede of angst: “Ik begeleid al zo lang begrafenisdiensten op het orgel! Ik heb het tot hier gehad. Ik wilde iets anders doen.” Fauré's Requiem uit 1893 is het juweel van de Franse religieuze muziek aan het eind van de negentiende eeuw, en de vrucht van zijn dagelijkse werk als organist, kerkmusicus en koorleider bij La Madeleine. Als componist van intimiteit en delicatesse besteedde Fauré weinig tijd aan grote, flitsende orkestrale ensembles. In plaats daarvan wijdde hij zich aan bescheidener en subtielere vormen, zoals pianomuziek, liederen en kamermuziek. Op instrumentaal gebied is zijn Requiem een uitzondering. De flamboyante instrumentatie kwam tot stand tussen 1888 en 1893, gevolgd door een verdere bewerking in 1900: een groot orkest met orgel, een zesstemmig koor en twee solisten, bariton en sopraan. Maar in de traditie van zijn kamermuziek, waarbij elke dramatische theatraliteit wordt vermeden, blijft de zachtheid overeind: het werk is grotendeels gebouwd op de lichte kleuren en nuances van een kalme en serene melancholie.
Fauré brak met de traditie van het geduchte Dies Irae en Tuba Mirum, die wel aanwezig zijn in de Requiems van Mozart en Verdi. Na het Introït, het Kyrie, het Offertorium en het Sanctus introduceert hij het lyrische en troostende Pie Jesu, een sublieme sopraansolo in al zijn eenvoud, een uitdrukking van hoop op eeuwige vrede. Dit wordt gevolgd door het Agnus Dei, het smekende Libera me en het afsluitende rustige In paradisum, waardoor het werk eindigt met een gebed om een escorte van engelen naar het koninkrijk van de hemel, ondersteund door een stijgende zanglijn en instrumentaal gefluister. Het geheel van Fauré's Dodenmis ontvouwt zich in een sfeer van vrede en sereniteit, wat er vaak toe heeft geleid dat het wordt gezien als een Requiem zonder Laatste Oordeel, een aspect van goddelijke gerechtigheid dat nauwelijks bij de componist paste. In 1892 verklaarde Fauré: “Er is gezegd dat mijn Requiem niet de angst voor de dood uitdrukt; iemand heeft het een slaapliedje van de dood genoemd. Maar zo denk ik over de dood: als een gelukkige bevrijding, een streven naar het geluk aan de overkant, in plaats van als een pijnlijke doorgang.”
Valérie Dufour
Gounod – Messe de Clovis
Latijn (origineel)
Kyrie
Kyrie eleison.
Christe eleison.
Kyrie eleison.
Gloria
Gloria in excelsis Deo.
Et in terra pax hominibus bonae voluntatis.
Laudamus Te, benedicimus Te,
adoramus Te, Glorificamus Te.
Gratias agimus Tibi propter magnam gloriam Tuam.
Domine Deus, Rex caelestis,
Deus Pater omnipotens.
Domine Fili unigenite,
Jesu Christe.
Dominus Deus, Agnus Dei:
Filius Patris.
Qui tollis peccata mundi:
Miserere nobis.
Qui tollis peccata mundi:
Suscipe deprecationem nostram.
Qui sedes ad dexteram Patris:
Miserere nobis.
Quoniam Tu solus Sanctus,
Tu solus Dominus,
Tu solus Altissimus,
Jesu Christe.
Cum Sancto Spiritu in gloria Dei Patris, Amen.
Credo
Credo in unum Deum,
Omnipotentem, factorem caeli et terrae,
Visibilium omnium et invisibilium.
Et in unum Dominum Jesum Christum,
Filium Dei unigenitum.
Et ex Patre natum ante omnia saecula;
Deum de Deo, lumen de lumine,
Deum verum de Deo vero.
Genitum non factum consubstantialem Patri,
Per quiem omnia facta sunt.
Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de caelis.
Et incarnatus est de Spiritu Sancto,
Ex Maria virgine,
Et homo factus est.
Crucifixus etiam pro nobis, sub Pontio Pilato,
Passus, et se pultus est.
Et resurrexit tertia Die secundum scripturas.
Et ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris.
Et iterum venturus est cum gloria judicare vivos et mortuos,
Cujus regni non erit finis.
Et in Spiritum Sanctum Dominum et vivificantem,
Quie ex Patre Filioque procedit,
Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur,
Qui locutus est per prophetas.
Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum.
Et expecto resurrectionem mortuorum,
Et vitam venturi saeculi, Amen.
Sanctus
Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth.
Pleni sunt coeli et terra gloria Tua,
Gloria Tua.
Hosana in excelsis.
Benedictus
Benedictus, qui venit in nomine Domini.
Agnus Dei
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
Miserere nobis.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
Dona nobis, dona pacem.
Nederlandse vertaling
Kyrie
Heer, ontferm u (over ons)
Christus, ontferm u
Heer, ontferm u.
Gloria
Eer aan God in den hoge
en vrede op aarde aan de mensen die Hij liefheeft.
Wij loven U. Wij prijzen en aanbidden U.
Wij verheerlijken U en zeggen U
dank voor uw grote heerlijkheid.
Heer God, hemelse Koning, God almachtige Vader;
Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus;
Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader;
Gij die wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons;
Gij die wegneemt de zonden der wereld, aanvaard ons gebed;
Gij die zit aan de rechterhand van de Vader, ontferm U over ons.
Want Gij alleen zijt de Heilige. Gij alleen de Heer.
Gij alleen de Allerhoogste: Jezus Christus.
Met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader.
Amen Amen.
Credo
Ik geloof in één God,
de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde,
van al wat zichtbaar en onzichtbaar is.
En in één Heer, Jezus Christus,
eniggeboren Zoon van God,
en vóór alle tijden geboren uit de Vader.
God uit God, Licht uit Licht,
ware God uit de ware God.
Geboren, niet geschapen, één in wezen met de Vader,
dóór Wie alles geschapen is.
Hij is voor ons mensen en omwille van ons heil
uit de hemel neergedaald.
Hij heeft het vlees aangenomen door de heilige Geest uit de Maagd Maria,
en is mens geworden.
Hij werd voor ons gekruisigd, heeft geleden onder Pontius Pilatus en is begraven.
Hij is verrezen op de derde dag, volgens de Schriften.
Hij is opgevaren ten hemel
zit aan de rechterhand van de Vader.
Hij zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen levenden en doden.
En aan Zijn Rijk komt geen einde.
Ik geloof in de heilige Geest, die Heer is en het leven geeft;
die voortkomt uit de Vader en de Zoon;
die met de Vader en de Zoon samen wordt aanbeden en verheerlijkt;
die gesproken heeft door de profeten.
Ik belijd één doopsel tot vergeving van de zonden.
Ik verwacht de opstanding van de doden,
en het leven van het komend Rijk.
Amen.
Sanctus
Heilig, heilig de Heer,
de God der hemelse machten.
Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid.
Hosanna in den hoge.
Agnus Dei
Lam Gods,
dat de zonden der wereld wegneemt,
ontferm U over ons.
Lam Gods,
dat de zonden der wereld wegneemt,
geef ons vrede.
Guilmant - O Salutaris
Latijn (origineel)
O salutáris Hóstia
Quæ cæli pándis óstium
Bélla prémunt hostília
Da róbur, fer auxilium.
Uni trinóque Dómino
Sit sempitérna glória
Qui vitam síne término
Nóbis dónet in pátria.
Nederlandse vertaling
O zalig lam dat voor ons boet,
de deur des hemels opendoet,
de vijand staat hier om ons heen,
Gij kunt ons helpen, Gij alleen.
De enige, drie‐eenge Heer,
zij eeuwig alle lof en eer,
die in het vaderland ons geeft
het leven dat geen einde heeft. Amen.
Aubert - O Salutaris
Latijn (origineel)
O salutáris Hóstia
Quæ cæli pándis óstium
Bélla prémunt hostília
Da róbur, fer auxilium.
Nederlandse vertaling
O zalig lam dat voor ons boet,
de deur des hemels opendoet,
de vijand staat hier om ons heen,
Gij kunt ons helpen, Gij alleen.
Saint-Saëns - Tantum ergo
Latijn (origineel)
Tantum ergo sacramentum
veneremur cernui,
et antiquum documentum
novo cedat ritui;
praestet fides supplementum
sensuum defectui.
Genitori Genitoque
laus et iubilatio,
salus, honor, virtus quoque
sit et benedictio;
procedenti ab utroque
compar sit laudatio.
Amen.
Nederlandse vertaling
Laten wij dan, diep gebogen,
Prijzen 't grote Sacrament:
Dat de oude wetten wijken
Voor het nieuwe Testament.
Geve het geloof inzicht,
Waar het zintuig niets herkent.
Aan de Vader, aan de Zoon ook
Weze lof en eer gebracht:
Steeds zal men Hun beiden brengen
Eer en roem en hulde en kracht.
Hem die voortkomt uit Hen beiden,
Zij gelijke dank gebracht.
Amen (Alleluja).
Dubois - Benedicat vobis
Latijn (origineel)
Benedicat te Dominus ex Sion, qui fecit cælum et terram.
Deus Israel conju(n)gat vos et ipse sit vobiscum
qui misertus est duobus unicis
et nunc Domine fac eos plenius benedicere te.
Uxor tua sicut vitis abundans, in lateribus domus tuæ; filii tui sicut novellæ olivarum in circuitu mensæ tuæ.
Alleluia. Alleluia.
Nederlandse vertaling
Moge uit Sion de Heer u zegenen, die hemel en aarde gemaakt heeft.
Moge de God van Israël u verenigen en moge hij zelf met u zijn,
die zich ontfermde over twee enige kinderen.
En nu, Heer, laat hen u ten volle zegenen.
Uw vrouw als een vruchtbare wijnstok in het midden van uw huis,
Uw kinderen als jonge olijfbomen in een kring om uw tafel.
Halleluja. Halleluja.
Fauré - Requiem
Latijn (origineel)
Introitus & Kyrie
Requiem aeternam dona eis, Domine: et lux perpetua luceat eis. Te decet hymnus, Deus in Sion: et tibi reddetur votum in Jerusalem. Exaudi orationem meam, ad te omnis caro veniet. Kyrie eleison, Christe eleison.
Offertorium
O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, libera animas defunctorum de poenis inferni, et de profundo lacu, de ore leonis; ne absorbeat taratarus; ne cadant in obscurum.
Hostias et preces tibi Domine laudis offerimus. Tu suspice pro animabus illis, quarum hodie memoriam facimus; faceas Domine, de morte transire ad vitam, quam olim Abrahae promisti, et semini ejus.
O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, libera animas defunctorum de poenis inferni, et de profundo lacu, de ore leonis; ne absorbeat taratarus ne cadant in obscurum.
Sanctus
Sanctus Dominus, Dominus Deus, Deus Sabaoth. Pleni sunt coeli et terra gloria tua. Hosanna in exelsis
Pie Jesu
Pie Jesu, Domine, dona eis requiem, sempiternam requiem
Agnus Dei
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona eis requiem, sempiternam requiem. Lux aeterna luceat eis, Domine; cum sanctis tuis in aeternum, quia pius est
Libera me
Libera me, Domine, de morte aeterna, in die illa tremenda, in die illa; quando coeli movendi sunt et terra, dum veneris judicare saeculum per ignem.
Tremens factus sum ego, et timeo dum discussio venerit atque ventura ira. Dies illa, dies irae, calamitatis et miseriae, dies illa, dies magna et amara valde.
In Paradisum
In paradisum deducant angeli; in tuo adventu suscipiant te martyres, et perducant te in civitatem sanctam Jerusalem. Chorus angelorum te suscipiat, et cum Lazaro quondam paupere aeternam habeas requiem, aeternam habeas requiem
Nederlandse vertaling
Introïtus & Kyrie
Geef hun de eeuwige rust Heer en laat het eeuwige licht hen beschijnen. U God komt lof toe in Sion, en in Jeruzalem zullen wij onze gelofte aan U inlossen. Hoor mijn gebed, tot U komt alles wat leeft. Heer ontferm U, Christus ontferm U.
Offertorium
Heer Jezus Christus, koning der heerlijkheid, bevrijd de zielen van de gestorvenen van de straffen der hel, van de diepe poel des doods, uit de muil van de leeuw; opdat de hel hen niet verslindt; en zij niet de duisternis in vallen.
Offergaven brengen wij U, en wij loven U Heer. Heer, neem ze aan ter wille van de zielen die wij vandaag gedenken. Laat Heer, hen overgaan van de dood naar het leven, zoals U eens beloofde aan Abraham en zijn nakomelingen.
Heer Jezus Christus, koning der heerlijkheid, bevrijd de zielen van de gestorvenen van de straffen der hel, van de diepe poel des doods, uit de muil van de leeuw; opdat de hel hen niet verslindt en zij niet de duisternis in vallen.
Sanctus
Heilig is de Heer, de Heer is God, God der heerscharen. Aarde en hemel zijn vol van uw glorie. Hosanna in den hoge.
Pie Jesu
Genadige Heer Jezus, geef hun rust, eeuwige rust.
Agnus Dei
Lam Gods, dat de zonden der wereld wegdraagt, geef hun rust, eeuwige rust. Laat uw eeuwige licht hen beschijnen, samen met Uw heiligen in eeuwigheid, want U bent vol van genade.
Libera me
Bevrijd mij Heer, van de eeuwige dood, op die huiveringwekkende dag, die dag, als hemel en aarde zullen wankelen, wanneer u zult verschijnen om de wereld met vuur te oordelen.
Ik sidder en ben bang wanneer het oordeel zal komen en de toorn nabij is. Die verschrikkelijke dag van, dag van toorn, rampspoed en ellende, die grote en zeer bittere dag.
In Paradisum
We wensen je toe dat de engelen je begeleiden naar het paradijs; dat de martelaren je ontvangen bij je komst en je begeleiden naar de heilige stad Jeruzalem.
We wensen je toe dat het koor van engelen je ontvangt en dat je samen met de ooit arme Lazarus eeuwige rust krijgt, eeuwige rust.
Le Concert Spirituel
ensemble
Le Concert Spirituel - koor en orkest - werd in 1987 opgericht door Hervé Niquet. De naam is geïnspireerd op de eerste privé-concertvereniging van Frankrijk, opgericht in de 18e eeuw. Het ensemble volgt dan ook Franse muziek van de barok tot de romantiek en haalt hierin een vergeten lyrisch repertoire van onder het stof. Een opleidingsprogramma voor jonge studenten en outreach activiteiten geven de passie en fakkel door aan de volgende generatie. De talrijke, tijdloze opnames op Alpha Classics zijn dan ook voor jong en oud, voor barokfans en verkenners van de romantiek.
Le Concert Spirituel is in residentie bij het Théâtre des Champs-Élysées in het kader van de “résidences croisées” opgezet door het Centre de musique baroque de Versailles. Deze residentie is een gelegenheid om opera's van Marais, Charpentier, Campra en Lully te herscheppen en op te nemen van 2022 tot 2025. De producties van 2023 tot 2025 worden genereus ondersteund door Aline Foriel-Destezet.
Le Concert Spirituel is verbonden is aan de Opéra de Massy en wordt gesubsidieerd door het Ministerie van Cultuur (DRAC Île-de-France) en de stad Parijs. Le Concert Spirituel dankt de schenkers van het fonds, bedrijven en individuele mecenassen. Le Concert Spirituel is de winnaar van de Liliane Bettencourt Prijs 2020 voor koorzang. Le Concert Spirituel geniet de steun van zijn Grand Mécène: Bru Foundation.
concertspirituel.com
Hervé Niquet
Dirigent
Dirigent en klavecinist Hervé Niquet benadert barokmuziek met een onderzoekende geest en een grote nieuwsgierigheid naar minder gekend repertoire. De ervaring die hij bij enkele grote ensembles zoals Les Arts Florrissants en de opera van Parijs opdeed legde de kiem voor de speciale band die hij ontwikkelde met het Franse ‘Grand Motet’ van de 17e en 18e eeuw. Deze affiniteit resulteerde in 1987 in de oprichting van het barokensemble Le Concert Spirituel. Niquet was chef-dirigent bij het Vlaams Radiokoor van 2011 tot 2019 en dirigeerde reeds het RIAS Kammerchor, de Akademie für alte Musik Berlin en het Orchestre Philharmonique de Radio France.
Jean-Christophe Lanièce
bariton
Jean-Christophe Lanièce leerde van jongs af aan muziek in de Maitrise de Caen. Hij begon zijn hogere studies aan de Maitrise de Notre-Dame de Paris en vervolgde die in het Conservatoire National Supérieur, ook in Paris. Verschillende rollen zorgden ervoor dat hij steeds met enthousiasme het toneel betrad: Herr Fluth in Die Lustigen Weiber von Windsor (Nicolai), Eneas in Dido and Eneas (Purcell) en Comte Robinson in Il Matrimonio Segreto (Cimarosa). Hij deelde het podium met het Orchestre de Cannes in Carmina Burana onder leiding van Benjamin Levy en in Charpentiers Te Deum onder leiding van Hervé Niquet.
Bozar Maecenas
Prince et Princesse de Chimay • Barones Michèle Galle-Sioen • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter
Bozar Honorary Patrons
Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt
Bozar Patrons
Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Comte Gabriel Armand • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • Monsieur Tony Bernard • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman • Monsieur et Madame Jean Courtin • De heer en mevrouw Géry Daeninck • Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Monsieur Patrick Derom • Madame Louise Descamps • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Comte et Comtesse Bernard de Grunne • Madame Nathalie Guiot • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • De heer Xavier Hufkens • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandyoti • Monsieur et Madame Claude Kandyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Baron Andreas de Leenheer ✝ • Monsieur et Madame François Legein • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • De heer en mevrouw Thomas Leysen • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Jean-Pierre en Ine Mariën • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • Madame Luc Mikolajczak • De heer en mevrouw Frank Monstrey • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Famille Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Madame Jean Pelfrène-Piqueray • Madame Marie-Caroline Plaquet • Madame Lucia Recalde Langarica • Madame Hermine Rédélé-Siegrist • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur Grégoire Schöller • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Madame Gaëlle Siegrist-Mendelssohn • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • De heer en mevrouw Coen Teulings • Messieurs Oliver Toegemann et Bernard Slegten • Monsieur et Madame Philippe Tournay • Monsieur Jean-Christophe Troussel • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • Mevrouw Yung Shin Van Der Sype • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • Monsieur et Madame Guy Viellevigne • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Luc Willame • Monsieur Robert Willocx ✝ • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Monsieur et Madame Jacques Zucker • Zita, maison d'art et d'âme
Bozar Circle
Monsieur et Madame Paul Bosmans • Monsieur et Madame Paul De Groote • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • Madame France Soubeyran • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck
Bozar Young Circle
Mademoiselle Floriana André • Docteur Amine Benyakoub • Mevrouw Sofie Bouckenooghe • Monsieur Matteo Cervi • Monsieur Rodolphe Dulait • Monsieur Avi Goldstein • Monsieur Rodolphe Dulait • Monsieur et Madame Melhan-Gam • Dokter Bram Peeters • Monsieur Lucas Van Molle • Monsieur et Madame Clément et Caroline Vey-Werny • Madame Cory Zhang