Remember to turn down the brightness and mute your phone.

Terug naar het evenement

Bozar

Belgian National Orchestra

Belgian National Orchestra, Chauhan & Korobeinikov

4 Okt.'24
- 20:00

Henry Le Boeufzaal

Thomas Adès (°1971)
Three-piece Suite from Powder Her Face (1995/2007)

Overture
Waltz
Finale

Edvard Grieg (1843-1907)
Piano Concerto in A minor, op. 16 (1868)

Allegro molto moderato
Adagio
Allegro moderato molto e marcato

Pauze (20 minuten)

Ottorino Respighi (1879-1936)
Fontane di Roma, P. 106 (1915-1916)

La fontana di Valle Giulia all'alba
La Fontana del Tritone al mattino
La Fontana de Trevi al meriggio
La fontana di Villa Medici al tramonto

Ottorino Respighi (1879-1936)
Pini di Roma, P. 141 (1923-1924)

I pini di Villa Borghese
Pini presso una catacomba
I pini del Gianicolo
I pini della Via Appia

Einde voorzien om 22:15

De Britse componist Thomas Adès, drie seizoenen geleden ‘composer in residence’ van het Belgian National Orchestra, Bozar en de Munt, is vandaag een van ’s werelds meest uitgevoerde hedendaagse componisten. In dit concert hoort u een driedelige suite met muziek uit de kameropera Powder Her Face, die Thomas Adès in 1995 internationale roem bracht. Zijn eerste opera draait rond het leven van de Schotse hertogin Margaret Campell, de zogenaamde ‘Dirty Duchess’, wiens seksuele escapes expliciet in beeld worden gebracht. Invloeden van Berg, Stravinski, Britten, Weill en Piazzolla stromen in deze compositie samen tot een uiterst virtuoos en zinnelijk geheel.

Geen werk belichaamt de Noorse nationale romantiek meer dan Edvard Griegs Pianoconcerto. Hij componeerde dit werk op 24-jarige leeftijd tijdens een lange vakantie op het Noorse platteland net na de geboorte van zijn enige dochter. Griegs Pianoconcerto vertoont heel wat gelijkenissen met het Pianoconcerto van Robert Schumann, gecomponeerd in dezelfde toonaard van a klein. Grieg vond echter een geheel eigen stem door inspiratie te putten uit de Noorse volksmuziek. In de derde en laatste beweging van zijn concerto verwerkte Grieg een Noorse dans: de zogenaamde ‘halling’. Het sterke ritme en de heidense atmosfeer zorgen voor een stralende apotheose.

Toen Respighi in 1913 van zijn geboortestad Bologna naar Rome verhuisde werd hij door twee zaken getroffen: de prachtige fonteinen en de paraplu-achtige pijnbomen die overal aan de horizon waren te zien. Aan zowel de fonteinen als de pijnbomen wijdde hij een symfonisch gedicht in vier delen. De Fontane di Roma, gecomponeerd in 1916, schildert vier verschillende fonteinen in Rome op vier verschillende momenten van de dag. Daaronder bevindt zich ook een muzikale verklanking van de Trevifontein op het middaguur, inclusief Neptunus’ strijdwagen die triomfantelijk over het wateroppervlakte rijdt, getrokken door rivierpaarden en gevolgd door een stoet van sirenes en tritons. Acht jaar na de Fontane di Roma, werkte Respighi de Pine di Roma af, een tweede symfonisch gedicht in vier delen. Bekend is vooral de laatste beweging, I pini della Via Appia (De pijnbomen langsheen de Via Appia), die de vergane glorie van het Romeinse Rijk terug in herinnering brengt. Legioenen marcheren op de beroemde Via Appia de stad uit met harnassen die schitteren in het licht van de opkomende zon. Respighi’s magistrale orkestratietechnieken – met schetterend koper en zwaar orgelwerk – maken dat de grond trilt onder de voeten van het oprukkende leger.

Ottorino Respighi: een geraffineerd orkestschilder

Op vrijdag 4 oktober voert het Belgian National Orchestra onder leiding van de Britse dirigent Alpesh Chauhan naast Griegs Pianoconcerto (met Andrei Korobeinikov als solist) ook werk op van de Italiaanse componist Ottorino Respighi. Een portret van deze geraffineerde orkestschilder, die zich liet inspireren door de fonteinen en pijnbomen van de eeuwige stad Rome.

Ottorino Respighi (1879-1936) groeit op in de Italiaanse stad Bologna. Na studies viool, altviool en compositie aan het Liceo Musicale wenkt het buitenland. Net als vele anderen van de Generazione dell'Ottanta – de rond de jaren 1880 geboren muzikanten – wil ook Respighi letterlijk en figuurlijk grenzen oversteken. Rond 1900 krijgt hij tijdens het seizoen van de Italiaanse opera in het Russische Sint-Petersburg een aanstelling als violist in het befaamde orkest van het Keizerlijk Theater. Een buitenkans, zeker omdat hij zijn opdracht daar kan combineren met lessen orkestratie bij Nikolaj Rimski-Korsakov. Na een tussenstop in 1902 in Berlijn bij violist en componist Max Bruch, vervoegt Respighi tussen 1903-1908 als altviolist het Quintetto Mugellini in Bologna. Daarna (1908 -1909) trekt hij voor een tweede keer naar Berlijn. Samen met invloeden uit het Frans impressionisme en geïnspireerd door de orkestbehandeling van componisten als Richard Strauss komt Respighi tot een geheel eigen muzikaal palet.

Fonteinen van Rome

Met behulp van geraffineerde orkestkleuren wekt Respighi in zijn beroemde Romeinse trilogie de landelijke sfeer tot leven die de Italiaanse hoofdstad ooit uitstraalde. In Fontane di Roma (Fonteinen van Rome, 1914-1916) en Pini di Roma (Pijnbomen van Rome, 1923), twee symfonische gedichten uit die trilogie, komt die charme tot uiting in een compositie die romantiek, impressionisme en neoclassicisme combineert. 

In Fontane di Roma laat Respighi zich inspireren door vier Romeinse fonteinen en hun klaterende water vol weerspiegelingen op vier verschillende momenten van de dag.

De partituur opent bij het ochtendgloren (all’alba) bij La fontana di Valle Giulia (De fontein in de Julia-vallei). Onder een pastorale stemming ontwaakt het orkest met murmelende strijkersfiguren, terwijl in de verte het vee te horen is dat naar buiten gedreven wordt. De orkestratie is helder en vloeiend, met een ereplaats voor hoge houtblazers (fluiten, piccolo, hobo) en strijkers. Harpen, celesta en triangel roepen geleidelijk de sprankeling van licht op water op. Boven deze vluchtige indrukken verschijnen en verdwijnen kronkelige houtblazersmelodieën. De dageraad breekt aan.

De muzikale focus verschuift naar La Fontana del Tritone (De fontein van Triton) onder de gestage klim van de ochtendzon (al mattino). Triton, de zoon van Poseidon en Amphitrite (god en godin van de zee), blaast met volle kracht water uit een kinkhoorn. Ook dit tweede tableau is sterk geïnspireerd door de synesthetische principes – één toonaard, één kleur – van Rimski-Korsakov. De heldere lijn van het eerste luik maakt plaats voor uitbundigheid, onderstreept door de capriolen van de strijkers in het hoge register. Naarmate het tempo toeneemt, duiken sterke dissonanten op. Vanuit de dichtere orkestratie treden de trompetten met spottende interventies op de voorgrond.

Badend in het middaglicht (al meriggio) trekt vervolgens de indrukwekkende La fontana di Trevi (De Trevi-fontein) alle aandacht naar zich toe. De grandeur staat symbool voor de feestelijke vereniging van zon en water, versterkt door bevrijdende bekkenslagen. De majestueuze opbouw, beginnend met de triller die het vorige tafereel afsloot, culmineert in een triomfantelijk akkoord. Het orkest op één enkel akkoord vastpinnend, weet Respighi de stroom van de tijd even tegen te houden. Dan verdwijnt langzaam de muziek en vervaagt het daglicht.

Het slot bij La fontana di Villa Medici (De fontein van de Villa Medici) roept bij het ondergaan van de zon (al tramonto) een bucolisch landschap op. In de verte is vogelzang te horen, en de klok van een nabijgelegen kerk. Op de achtergrond creëert Respighi harmonieën met instrumenten die hij ook bij het begin aanwendde: houtblazers en strijkers, zachtjes begeleid door hoorns en harpen. Het zijn ongetwijfeld de meest impressionistische passages van Fontane di Roma, met een paar akkoorden die nadrukkelijk doen denken aan Debussy. In een klimaat van grote rust deemstert de muziek weg.

Pijnbomen van Rome

Pini di Roma (1923) is gewijd aan de Zwitserse den, de iconische pijnboom zo kenmerkend voor Rome. In deze suite passeren vier Romeinse landschappen de revue met door Respighi verbeelde taferelen.

I pini di Villa Borghese (De pijnbomen van de Villa Borghese) roept de speelse vitaliteit van kinderen op, van rondedansen tot soldaatje spelen. Heldere en explosieve tonen verklanken hun schrille kreten. Geleidelijk aan doen koperkleurige, dissonante klanken herhaaldelijk hun intrede en luiden het einde van het spel in.

Met Pini presso una catacomba (Pijnbomen bij een catacombe) slaat de sfeer om. Dennen werpen lange schaduwen op de ingang van een catacombe. Een begrafenisthema, overgenomen uit het Kyrie van de dodenmis (Requiem), stijgt langzaam op. Het geheel evolueert tot een plechtige hymne om vervolgens op mysterieuze wijze te verdwijnen.

De silhouetten van I pini del Gianicolo (De pijnbomen van Janiculusheuvel) doemen op in de nacht. Een nachtegaal zingt. Een korte cadens in de piano gaat een lange klarinetmelodie vooraf, snel gevolgd door de fluit en de strijkers. De muziek roept de langzame en majestueuze komst van het maanlicht op, geleidelijk bekroond door de klokken en het parelmoerachtige spel van de piano. De laatste stilte heeft nog een verrassing in petto. Tegen een achtergrond van volledig onwerkelijke strijkers introduceert een opname het lied van een nachtegaal die dartelt in de nieuwgevonden rust.

In I pini della Via Appia (De pijnbomen van de Via Appia) doemt uit de ochtendnevels een Romeinse consul met zijn legioenen op. De althobo verklankt de in hun midden klagende gevangenen. Hun geklaag wordt overstemd door een langzaam oprukkende instrumentenmassa. Hierin is een prominente rol weggelegd voor de koperblazers die refereren aan de antieke Romeinse krijgstrompetten, schallend in de glans van de opkomende zon.

Johan Van Acker

De Britse dirigent Alpesh Chauhan studeerde cello bij Eduardo Vassallo en directie bij Stanislaw Skrowaczewski aan het Royal Northern College of Music in Manchester. In zijn functie als assistent-dirigent van het City of Birmingham Symphony Orchestra (2014-2016) werd hij begeleid door Andris Nelsons en Edward Gardner Alpesh. In 2015 werd hij benoemd tot chef-dirigent van de Filarmonica Arturo Toscanini in Parma, waar hij complete cycli van de symfonieën van Beethoven en Brahms uitvoerde. Momenteel is hij eerste gastdirigent van de Düsseldorfer Symphoniker en muziekdirecteur van de Birmingham Opera Company. Opera’s die hij onlangs dirigeerde, waren Das Rheingold, Sjostakovitsj’ Lady Macbeth uit het district Mtsenk, West Side Story en Turandot (waaronder een uitvoering in het Palau de les Arts Reina Sofía in Valencia). In 2021 werd Alpesh Chauhan uitgeroepen tot 'Newcomer of the Year' bij de International Opera Awards en in 2022 kreeg hij van de Italiaanse Associazione Nazionale Critici Musicali de prijs voor 'Miglior Direttore'. Zijn debuutalbum met orkestwerken van Tsjaikovski, uitgebracht met het BBC Scottish Symphony Orchestra bij Chandos Records in 2023, werd lovend ontvangen en door het BBC Music Magazine uitgeroepen tot de ‘Orchestral Choice of the Month’.

De Russische meesterpianist Andrei Korobeinikov studeerde zowel aan het Conservatorium van Moskou als aan het Royal College of Music Londen en behaalde tegelijkertijd ook nog een diploma rechten. Vandaag concerteert hij op topniveau met orkesten zoals de Accademia Nazionale di Santa Cecilia, het BBC Symphony Orchestra, het Budapest Festival Orchestra, het Konzerthausorchester Berlin, de Wiener Symphoniker, het NHK-symfonieorkest (Tokio) en het Orchestre de Paris. De recitals die Andrei Korobeinikov geeft, vallen telkens weer op door een eigenzinnige programmatie waarbij muziek, literatuur en poëzie een perfecte symbiose aangaan. Daarnaast is hij ook een toegewijd kamermuzikant. Zijn pianotrio met Vadim Repin (viool) en Alexander Kniazev (cello) is wereldberoemd en speelt op de allergrootste klassieke muziekfestivals. (waaronder het Menuhin Festival in Gstaad, La Roque d’Anthéron en het Verbier Festival). Daarnaast werkt Andrei Korobeinikov regelmatig samen met artiesten als Boris Berezovsky, Henri Demarquette, Johannes Moser en het Borodin Kwartet. De discografie van Korobeinikov, met onder andere de complete werken voor piano solo van Skrjabin en beide pianoconcerti van Sjostakovitsj, is getuige van zijn pianistieke veelzijdigheid en werd veelvuldig bekroond.

Het Belgian National Orchestra, dat werd opgericht in 1936, is de geprivilegieerde partner van Bozar. Het orkest staat sinds september 2022 onder leiding van chef-dirigent Antony Hermus, met Roberto González-Monjas als gastdirigent en Michael Schønwandt als geassocieerd dirigent. Het Belgian National Orchestra treedt op met solisten van wereldformaat als Hilary Hahn, Christian Tetzlaff, Thomas Hampson, Aleksandra Kurzak, Leif Ove Andsnes, Víkingur Ólafsson, Sergey Khachatryan en Truls Mørk. Verder investeert het Belgian National Orchestra in de toekomstige generatie luisteraars en deinst het niet terug voor vernieuwende projecten, zoals met pop-rock-artiest Ozark Henry en recent met Stromae voor zijn nieuwe album Multitude. Het Belgian National Orchestra wordt ondersteund door de Belgische federale Tax Shelter, de Nationale Loterij en Casa Kafka Pictures.

Konzertmeister
Misako Akama

Eerste violen
Nicolas De Harven
Annija Endija Kolerta
Akika Hayakawa
Françoise Gilliquet
Maria-Elena Boila
Nana Kawamura
Julian Bartoli
Timur Kolesnikov
Peta Lorier Keren
Serge Stons
Nidhal Jebali
Sarah Guiguet
Isabelle Chardon

Tweede violen
Marie Danielle Turner (*)
Lev Adamov
Mickael Bonnay
Sophie Demoulin
Isabelle Deschamps
Hartwich D'Haene
Pierre Hanquin
Anouk Lapaire
Jacqueline Preys
Ana Spanu
Ekaterina Philippovich
Leonid Anikin

Altviolen
Marc Sabbah (**)
Mihoko Kusama (*)
Frederik Camacho
Sophie Destivelle
José Maria Mendes Pinto Rodrigues De Azevedo
Jorge Ramos
Silvia Tentori Montalto
Marinela Serban

Cello’s
Olsi Leka (**)
Tine Muylle (*)
Dmitry Silvian
Philippe Lefin
Harm Van Rheeden
Taras Zanchak
Lucia Otero
Célia Brunet

Contrabassen
Robertino Mihai (**)
Svetoslav Dimitriev (*)
Serghei Gorlenko (*)
Mathieu Garnavault
Miguel Meulders
Gergana Terziyska
Ludo Joly

Fluiten
Denis-Pierre Gustin **
Laurence Dubar
Samuel Hondekijn

Hobo’s
Dimitri Baeteman (**)
Bram Nolf (*)
Arnaud Guittet

Klarinetten
Julien Bénéteau (**)
Giulio Piazzoli (**)
Marcos Carmona

Fagotten
Gordon Fantini (**)
Filip Neyens (*)
Valérie Trangez

Hoorns
Anthony Devriendt (**)
Bart Cypers (**)
Bernard Wasnaire (*)
Joannes Van Duffel (*)
Alexander Bosch Berth
Dries Laureyssens

Trompetten
Leo Wouters (**)
Andreu Vidal Siquier (**)
Ward Opsteyn (*)
Jeroen Bavin
Robby Boone

Trombones
Bruno De Busschere (**)
Guido Liveyns (**)
Wim Matheeuwese (*)
Wim Lauryssen
Sander Vets

Tuba’s
Martijn van Rijswijk **

Pauken
Nico Schoeters **

Slagwerk
Koen Maes
Jasmijn Vandecaetsbeek
Arthur Ros
Mathijs Everts
Stijn Schoofs

Harp
Annie Lavoisier *
Eleonora Congliu

Piano
Nina Sené

Orgel
Maria Vekilova

Celesta
Ilze De Maeyer

** Aanvoerder 1ste solist – 1ste solist aanvoerder
* Solist

Vrij 18 Okt.'24 - 20:00
Song of the Night
Mahler 7 & Christiane Karg sings Strauss

Vrij 8 Nov.'24 - 20:00
Wounded Dragon
Beethoven 2 & Pablo Ferrández plays Schumann

Zat 16 Nov.'24 - 20:00
Metropolis
Katia & Marielle Labèque play Glass

Vrij 22 Nov.'24 - 20:00
Ukrainian Symphony
Tchaikovsky 2 & Veronika Eberle plays Shostakovich

Bozar Maecenas

Prince et Princesse de Chimay • Barones Michèle Galle-Sioen • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter

Bozar Honorary Patrons

Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt

Bozar Patrons

Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Comte Gabriel Armand • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • Monsieur Tony Bernard • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman • Monsieur et Madame Jean Courtin • De heer en mevrouw Géry Daeninck • Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Monsieur Patrick Derom • Madame Louise Descamps • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Comte et Comtesse Bernard de Grunne • Madame Nathalie Guiot • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • De heer Xavier Hufkens • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandyoti • Monsieur et Madame Claude Kandyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Baron Andreas de Leenheer ✝ • Monsieur et Madame François Legein • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • De heer en mevrouw Thomas Leysen • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Jean-Pierre en Ine Mariën • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • Madame Luc Mikolajczak • De heer en mevrouw Frank Monstrey • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Famille Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Madame Jean Pelfrène-Piqueray • Madame Marie-Caroline Plaquet • Madame Lucia Recalde Langarica • Madame Hermine Rédélé-Siegrist • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur Grégoire Schöller • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Madame Gaëlle Siegrist-Mendelssohn • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • De heer en mevrouw Coen Teulings • Messieurs Oliver Toegemann et Bernard Slegten • Monsieur et Madame Philippe Tournay • Monsieur Jean-Christophe Troussel • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • Mevrouw Yung Shin Van Der Sype • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • Monsieur et Madame Guy Viellevigne • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Luc Willame • Monsieur Robert Willocx ✝ • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Monsieur et Madame Jacques Zucker • Zita, maison d'art et d'âme

Bozar Circle

Monsieur et Madame Paul Bosmans • Monsieur et Madame Paul De Groote • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • Madame France Soubeyran • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck

Bozar Young Circle

Mademoiselle Floriana André • Docteur Amine Benyakoub • Mevrouw Sofie Bouckenooghe • Monsieur Matteo Cervi • Monsieur Rodolphe Dulait • Monsieur Avi Goldstein • Monsieur Rodolphe Dulait • Monsieur et Madame Melhan-Gam • Dokter Bram Peeters • Monsieur Lucas Van Molle • Monsieur et Madame Clément et Caroline Vey-Werny • Madame Cory Zhang