Victor Horta, maison Tassel huis © Maxime Delvaux

Gepubliceerd op - Sam Veroone

Het wie, wat en hoe van Victor Horta

Wie spreekt over architectuur in Brussel, tijdens de overgang van de 19e naar de 20ste eeuw, is verplicht om Victor Horta te vermelden. Als één van de grootste Belgische architecten ooit, wordt zijn oeuvre gezien als het toppunt van de art-nouveaubeweging. De hoge Brusselse burgerij, waar Horta een aanzienlijke status verwierf, stelde hem in staat zijn onvergelijkelijke ontwerpen te realiseren tot hoogstaande architecturale meesterwerken.


Bezoek tot 14 januari de expo Victor Horta en de grammatica van de art nouveau en verdiep je in het leven en werk van deze roemrijke Belg.


15 experten geven hun mening over het magistrale oeuvre van de architect:

ANIEL GUXHOLLI

Docent architectuurgeschiedenis en behoud van stedelijk erfgoed. McGill University

Guxholli beschrijft hoe verschillende onderdelen van het Huis Tassel, Horta’s derde herenhuis in Brussel, de koers van architecturale geschiedenis veranderde en tevens de geboorte van art nouveau kenmerkten.

FRANCOISE AUBRY

Ereconservator van het Hortamuseum

Architecten tijdens het art nouveautijdperk gingen verder dan het louter construeren van gebouwen. Het kunstaspect was onlosmakelijk verbonden met architectuur en dit blijkt ook uit de complexe werkwijzen die Horta toepaste om zijn creaties te realiseren.

DEBORA SILVERMAN

Hoogleraar in geschiedenis en kunstgeschiedenis aan de UCLA

Dankzij Horta’s lidmaatschap aan Les Amis Philanthropes, een vrijmetselaarsloge in Brussel, legde hij niet alleen nauwe contacten met de progressieve en liberale elite van België, het werkte ook als springplank voor zijn toekomstige carrière.

WERNER ADRIAENSSENS

Conservator Collecties 20ste eeuw, Koninklijke Musea voor Kunst en geschiedenis

Horta adapteerde zich aan de wensen van zijn opdrachtgever en ontwierp als het ware een portret die de functionele eisen van het gebouw moest vertegenwoordigen.

JOS VANDERBREEDEN

Architect en ereprofessor van Sint Lucas, Brussel/Gent

Vanderbreeden legt uit hoe het Paleis voor Schone Kunsten een verzameling vormt van alle elementen die Horta verwierf gedurende zijn loopbaan. Ook Hotel Aubecq was samengesteld uit componenten die Horta’s werk belichaamden.

BENJAMIN ZURSTRASSEN

Conservator van het Hortamuseum

Horta haalde inspiratie uit de monumentaliteit van het Justitiepaleis en incorporeerde verschillende van deze kenmerken voor zijn ontwerp van de Grote Beeldenzaal in het Paleis voor Schone Kunsten.

MICHEL PROVOST

Burgerlijk ingenieur, gastdocent aan de ULB

Provost beschrijft hoe Horta een antwoord bood op complexe structurele vraagstukken en daarbovenop oplossingen creëerde die architecturale hoogstandjes waren.

VALERIE MONTENS

Conservateur Collecties Europese keramieken en glaswerk, Koninklijke Musea voor Kunst en geschiedenis

De band tussen Horta en de familie Solvay werd intiemer naarmate het einde van de 19e eeuw. Tijdens deze periode was Horta lid van Les Amis Philanthropes waar hij tevens contact legde met andere industriëlen die hem zouden overspoelen met nieuwe opdrachten.

KENNETH BERTRAMS

Hoogleraar in hedendaagse geschiedenis, ULB

Gedurende het midden van de 19e eeuw versterkte Ernest Solvay zijn positie als hoofd van het Solvay imperium en drukte verder zijn stempel op het industrieel kapitalisme in België.

DEBORA SILVERMAN

Hoogleraar in geschiedenis en kunstgeschiedenis aan de UCLA

Het geopolitieke beleid van Van Eetvelde in de Congo-Vrijstaat werd nagebootst door Horta tijdens de bouw van diens nieuwe woning. Horta creëerde een centrale, open ruimte in het midden van de woning en incorporeerde verschillende elementen uit Congo om dit effect verder te versterken.

ANIEL GUXHOLLI

Docent architectuurgeschiedenis en behoud van stedelijk erfgoed. McGill University

De verschillende werken van Horta tonen aan hoe de architect speelde met natuur in relatie tot het doeleinde van de woning. Deze samenhang verschilde van ontwerp tot ontwerp, maar was telkens aanwezig.

DEBORA SILVERMAN

Hoogleraar in geschiedenis en kunstgeschiedenis aan de UCLA

Voor de Wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs kreeg Horta de opdracht om een gigantisch paviljoen te bouwen die de Congo-Vrijstaat onder aandacht moest brengen bij het grote publiek. Het snel verspreidende nieuws over wreedheden in Congo gooide echter roet in het eten.

CAMILLE PAGET

Wetenschappelijk assistente van het Horta museum

Er zijn verschillende hypothesen waarom de bouw van het Congopaviljoen werd geannuleerd. De exacte reden blijft echter in het ongewisse.

DIRK VAN DE VIJVER

Hoofddocent architectuurgeschiedenis 1750-1950, Universiteit Utrecht

Aan de hand van drie invloedrijke boeken licht Van de Vijver de visie van de auteurs toe op het werk van Horta.

BENJAMIN ZURSTRASSEN

Conservator van het Hortamuseu

Als voorloper van de art-nouveaubeweging verbond Horta decor en architectuur onafscheidelijk met elkaar. Zijn individualistische drift om via creativiteit iets ongekend uit te bouwen, maakte hem één van de grootsten van de jugendstil. Toch werd hij door sommige tijdgenoten louter gezien als een uitstekend decorbouwer.

Plan du Palais des Beaux-Arts de Victor Horta
Plan du Palais des Beaux-Arts de Victor Horta