Gepubliceerd op - Astrid Jansen

Daniel Kehlmann: de geschiedenis in tegenlicht

Daniel Kehlmann is een intrigerend schrijver, iemand om op je hoede voor te zijn. De Duits-Oostenrijkse auteur verwierf wereldwijde bekendheid door de geschiedenis in vraag te stellen. Zijn laatste roman Lichtspel keert terug naar de donkere uren van het nazisme en werpt met scherpe humor het licht op zware thema’s.

Als eregast van de boekenbeurs van Brussel maakt Daniel Kehlmann ook zijn opwachting bij Bozar. In zijn gesprek met Nicky Aerts komen onderwerpen zoals fictie, het schrijfproces, het gevoel altijd een debutant te zijn, de relatie tussen schrijven en samenleving, en lichtzinnigheid aan bod.

In 2005 brak Kehlmann door met Het meten van de wereld. Zijn elfde roman Lichtspel, nu al een bestseller in Duitsland, gaat over Georg Wilhelm Pabst, een invloedrijke regisseur uit de Weimarrepubliek die we kennen als ontdekker van Greta Garbo en Louise Brooks. Na een mislukking in Hollywood keert Pabst terug naar zijn geboorteland. Hij raakt verdeeld tussen zijn artistieke ambities en de compromissen die het regime van hem verlangt. Terwijl hij als sympathiek wordt afgeschilderd wordt Leni Riefenstahl, de cineaste van de nazi’s, tot een karikatuur verlaagd.

Dit boek neemt je mee in een diepgaande verkenning van kunst onder totalitaire regimes en onderzoekt hoe literatuur en cinema dienen als sleutels om de mechanismen van onderdrukking te ontleden. Daniel Kehlmann beschrijft de verstikkende sfeer van een dictatuur, zonder in moralisme te vervallen. Hij legt het absurde bloot, zoals ook Lubitsch of Chaplin dat deden. Voor Kehlmann draait het niet zozeer om de geschiedenis zelf, maar om de barsten die ze blootlegt en de vreemde kronkels waarin mensen in die tijd verstrikt geraakten. Die tegenstrijdigheden vormden de basis om een meeslepend verhaal te creëren.