Remember to turn down the brightness and mute your phone.
Amandine Beyer & Vadym Makarenko
4 Feb.'24
- 19:00
Protestantse Kapel
Jean-Philippe Rameau (1683-1764)
Le rappel des oiseaux
Jean-Marie Leclair (1697-1764)
Sonate op. 3 nr. 5
- Allegro ma poco
- Gavotta gracioso
- Presto
Luigi Boccherini (1743-1805)
Duo voor 2 violen, G.65 nr. 3
Joseph Barnabé Saint-Sévin (1727-1803)
Seconde suite pour deux violons
Charles-Auguste de Bériot (1802-1870)
Duo concertant, op. 57 nr. 3 in D
- Moderato
- Adagio
- Allegretto
Reinhold Glière (1875-1956)
12 Duo's voor 2 violen, op. 49
- Duo nr. 1 in g
- Duo nr. 3 in D
Duur: +/- 1u30
Weinig natuurgeluiden hebben componisten zo weten te inspireren als vogelzang. Of het nu in de Vier Jaargetijden van Vivaldi is of in Catalogue d’oiseaux van Olivier Messiaen, elke muziekhistorische periode bevat wel muziek waarin getjilp en gekwetter te vinden is. De oneindige variatie aan toonhoogtes, ritmes en klanken die vogels van allerlei pluimage produceren zijn tegelijk herkenbaar en toch zo moeilijk in precieze muzieknotatie te vatten. Jean-Philippe Rameau roept in Le rappel des oiseaux het beeld op van twee (of misschien zelfs meer) vogels die met elkaar in dialoog gaan. Hij componeerde het werk voor klavecimbel, waarbij de twee handen elkaar voortdurend afwisselen in korte motiefjes met trillers en versieringen. De zuiver tweestemmige schriftuur maakt deze partituur ook geschikt voor een uitvoering op twee violen. De sonoriteit van de viool in het hoge register leunt zelfs nog dichter aan bij de klank van vogelgezang.
Jean-Marie Leclair was een uitzonderlijke muzikant (en een getalenteerde danser) in de eerste helft van de 18de eeuw. Dat zijn instrumentale muziek geen gespreksonderwerp is in de geschiedenisboeken heeft in elk geval niets met de kwaliteit te maken. Volgens sommige musicologen was het zelfs net het consistente hoge niveau van zijn muziek in klassieke genres zoals de sonate die ervoor zorgde dat hij niet opviel. Vanuit zijn uitstekende speeltechniek als vioolvirtuoos creëerde hij in elk geval een uiterst verfijnde muziektaal. In zijn duo’s voor viool versmelten beide instrumenten tot één groter geheel, met typisch barokke kenmerken zoals zorgvuldige versieringen en een voortdurende ritmische stuwing.
Leclair gaf ook vioolles en zag in de veertienjarige Joseph-Barnabé Saint-Sévin een groot talent. De jonge snaak speelde samen met een leeftijdsgenoot de duo's van Leclair en zou zelf ook al gauw in de pen kruipen. Hij schreef enkele duo’s voor twee violen en van zijn hand is ook een methode bewaard: Principes du Violon pour apprendre le doigté de cet instrument, et les différens agrémens dont il est susceptible. Een methode om dus niet alleen de vingerzettingen van het instrument te leren, maar ook de andere ‘geneugten’ waartoe het instrument in staat is. Deze titel alleen al geeft aan dat hij het vioolspel ruimer bekeek dan vanuit de toenmalige traditie. Interessant voor muzikanten is ook de uitgebreide toelichting over hoe het instrument en de strijkstok vastgehouden moesten worden. Naast de klassieke toonladders wijdt hij ook enkele pagina’s aan het spelen van harmonieken of boventonen, een klank die tot dan zelden of nooit in het repertoire voorkwam.
Charles-Auguste De Bériot is een ander voorbeeld van een componist wiens werk vandaag nog amper te horen is. Zijn naam leeft nog verder in een straatnaam in Leuven, maar verder geniet zijn muziek weinig bekendheid. Nochtans stond hij als leraar van Henri Vieuxtemps – die op zijn beurt les zou geven aan Eugène Ysaÿe – aan de basis van de Franco-Belgische vioolschool. De Bériot was getrouwd met zangeres Marie Malibran. Toen zij op tragische wijze stierf na een val van haar paard, liet Felix Mendelsohn optekenen dat haar unieke stem verder leefde in de melodieën van De Bériot. In zijn duo’s combineert hij virtuoze viooltechnieken met een diepgravende muzikale uitdrukkingskracht.
Met Reinhold Glière komen we in de prille 20ste eeuw terecht. Deze in Duitsland geboren Oekraïner schreef in 1909 een verzameling van twaalf duo's voor twee violen, vol sensuele en romantische lyriek. Glière, een leraar van Prokófiev, behield een eerder conservatieve stijl en zocht inspiratie in de folklore van Rusland. De duo’s die hier op het programma staan lijken op sommige momenten een echo van de barokke schrijfstijl, maar zijn tegelijkertijd vrij gewaagd op harmonisch vlak.
Klaas Coulembier
Amandine Beyer
viool
De afgelopen jaren heeft Amandine Beyer zich gevestigd als een referentie in de interpretatie van het barokke vioolrepertoire. Haar opname van de Sonatas en Partitas van J.S. Bach heeft een vernieuwde visie op dit corpus gebracht en is geprezen door critici (Diapason d'or van het jaar, Choc de Classica van het jaar, Editor's choice van Gramophone, Prix Académie Charles Cros, Excepcional de Scherzo, enz.). Haar werk aan deze werken gaat momenteel verder met de voorstelling Partita 2, geschreven en gedanst door Anne Teresa de Keersmaeker en Boris Charmatz.
Ze treedt op in de belangrijkste zalen over de hele wereld en deelt haar muzikale activiteiten tussen verschillende groepen waaraan ze deelneemt: Les Cornets Noirs, het duo met Pierre Hantaï, Kristian Bezuidenhout, Laurence Beyer en haar eigen ensemble Gli Incogniti, waarmee ze verschillende opnames heeft gemaakt die allemaal enthousiaste recensies hebben ontvangen.
Haar andere passie is lesgeven: ze heeft lange tijd gedoceerd aan de ESMAE in Porto en gaf talrijke masterclasses over de hele wereld. Sinds 2010 is ze docent barokviool aan de Schola Cantorum Basiliensis in Zwitserland.
Vadym Makarenko
viool
Vadym Makarenko werd geboren in de kleine stad Korsun-Shevchenkivskiy in Oekraïne. Hij kreeg zijn eerste vioollessen toen hij 5 jaar oud was. Nadat hij in 2012 was afgestudeerd voor viool bij Vadym Kozin aan het conservatorium van Kiev kwam hij in contact met de Oude Muziek dankzij Oleg Timofeev (theorbe) en Andrey Pracht (klavecimbel). Verbijsterd en gretig om dit onbekende gebied te ontdekken, besloot hij aan een reis naar West-Europa te beginnen. De inspiratie en vrijgevigheid die Vadym ontving van Amandine Beyer tijdens zijn opleiding aan de Schola Cantorum in Basel hielpen hem niet alleen zijn kennis van de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk te verdiepen, maar opende ook een deur voor een grotere gevoeligheid, intuïtie en doorleefde artistieke expressie.
Sinds 2019 woont Vadym in Spanje (Madrid), een land waarmee hij nauwe en speciale banden heeft. Hij speelt voornamelijk met ensembles zoals Gli Incogniti (Amandine Beyer), Collegium 1704 (Václav Luks) of zijn eigen ensemble Infermi d'Amore, maar hij wordt ook regelmatig uitgenodigd als solist door verschillende Europese ensembles zoals La Tempête (Simon-Pierre Bastion), Le Caravansérail (Bertrand Cuiller) of La Ritirata (Josetxu Obregón). In januari 2022 kreeg Vadym een Lorenzo & Tomaso Carcassi viool uit 1760 in bruikleen van de Jumpstart Jr. Foundation in Amsterdam.
Tijdens deze concerten staat de viool centraal:
13 Feb.'24 | 20:00
KL-EX (Belgian Music Days)
22 Feb.'24 | 20:00
Camerata Salzburg & Janine Jansen
29 Maa.'24 | 20:00
Belgian National Orchestra, Schønwandt & Khachatryan
3 Mei'24 | 20:00
Belgian National Orchesta & González-Monjas
9 Mei'24 | 20:00
European Union Youth Orchestra, Bloch & Chooi
Bozar Maecenas
Prince et Princesse de Chimay • Barones Michèle Galle-Sioen • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter
Bozar Honorary Patrons
Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt
Bozar Patrons
Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • Monsieur Tony Bernard • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman • Monsieur et Madame Jean Courtin • De heer en mevrouw Géry Daeninck • Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Monsieur Patrick Derom • Madame Louise Descamps • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Comte et Comtesse Bernard de Grunne • Madame Nathalie Guiot • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • De heer Xavier Hufkens • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandyoti • Monsieur et Madame Claude Kandyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Baron Andreas de Leenheer ✝ • Monsieur et Madame François Legein • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • De heer en mevrouw Thomas Leysen • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Jean-Pierre en Ine Mariën • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • Madame Luc Mikolajczak • De heer en mevrouw Frank Monstrey • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Famille Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Madame Jean Pelfrène-Piqueray • Madame Marie-Caroline Plaquet • Madame Lucia Recalde Langarica • Madame Hermine Rédélé-Siegrist • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur Grégoire Schöller • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Madame Gaëlle Siegrist-Mendelssohn • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • De heer en mevrouw Coen Teulings • Messieurs Oliver Toegemann et Bernard Slegten • Monsieur et Madame Philippe Tournay • Monsieur Jean-Christophe Troussel • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • Mevrouw Yung Shin Van Der Sype • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • Monsieur et Madame Guy Viellevigne • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Robert Willocx ✝ • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Monsieur et Madame Jacques Zucker • Zita, maison d'art et d'âme
Bozar Circle
Monsieur et Madame Paul Bosmans • Monsieur et Madame Paul De Groote • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • Madame France Soubeyran • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck
Bozar Young Circle
Mademoiselle Floriana André • Docteur Amine Benyakoub • Mevrouw Sofie Bouckenooghe • Monsieur Matteo Cervi • Monsieur Rodolphe Dulait • Monsieur et Madame Melhan-Gam • Monsieur et Madame Clément et Caroline Vey-Werny • Mademoiselle Cory Zhang