“De autobiografie van de schrijver is niet de weergave van de werkelijk (of waarlijk) door hemzelf “beleefde” gebeurtenissen, maar is zijn werk zèlf.”
De kracht van het autobiografische
Wanneer je een Grunbreg of een Lakmaker in de hand neemt, kom je wel het een en ander te weten over de schrijvers. Marcel Möring had daarentegen nooit de intentie om autobiografisch te schrijven, hij had naar eigen zeggen geen interessant leven. In zijn meest recente roman Familiewandeling (2022) komt hij erachter dat zijn hele oeuvre misschien wel over zichzelf gaat. Het thema van de avond, ‘de Wandelende Jood’, duikt vooral op in Mörings romans. Hij heeft het vaak over ‘wandelende joden’, zoekende personages die de confrontatie met de wereld aangaan. Op zoek naar hen- of zichzelf? Naar een omgeving om zich goed te voelen?
Joodse identiteit
Voelt het voor Grunberg, Lakmaker en Möring aan alsof ze niet anders kunnen dan te schrijven over hun ‘joods zijn’? Ze hebben het alleszins allemaal over het lot van de joden, de ene al wat explicieter dan de andere. Bij Tobi Lakmaker lees je het iets meer tussen de regels door, bij Grunberg en Möring is het vaak erg uitgesproken. Nicky Aerts ontmoette Grunberg enkele jaren geleden in Jeruzalem. De Israëlische ngo Breaking the Silence bracht hen samen naar de Westbank. Vlakbij een Joodse settlement waar de gemoederen vaak hoog oplopen, ontmoeten ze een Palestijnse familie bij hen thuis. Voor Grunberg was de confrontatie groot, want zijn joods-orthodoxe zus woont zelf al jaren in een settlement. Werd toen het zaadje geplant voor zijn Bezette Gebieden (2020)?
Pijnlijk eerlijk
In die Bezette Gebieden komt hij in een Joodse settlement terecht. De vaak hilarische scènes kunnen alleen maar uit de pen van Grunberg komen. Met zijn typerende stijl slaagt hij er toch elke keer in om een ander boek te schrijven. En ook in de woorden van de jonge succesauteur Tobi Lakmaker vind je deze pijnlijk eerlijke humor terug. Vorige jaar debuteerde hij met De geschiedenis van mijn seksualiteit, een boek dat zowel qua inhoud als qua stijl in het oog springt. ‘Messcherp en onconventioneel’ luidt het in de pers. Een must-read!
“Ik denk dat er een bepaalde eerlijkheid is waar ik alleen bij kan door te schrijven – een eerlijkheid die ik niet kan ambiëren in gesprekken.”
Benieuwd of de drie generaties elkaar ergens tegenkomen? Afspraak op woensdag 8 juni in het Paleis voor Schone Kunsten.
