‘Europa telt af: 2019-1919’

In 2019 is het precies honderd jaar geleden dat het Vredesverdrag van Versailles werd ondertekend. Het jubileumjaar valt samen met Europese verkiezingen die qua inzet en uitkomst bijzonder gevoelig liggen. Deze symbolische confrontatie leek ons het uitgelezen moment om terug te keren tot de kiem van het Europese verhaal, het moment waarop het proces wellicht in gang is gezet en er misschien wel onomkeerbare geschiedenis werd geschreven. Het is hoe dan ook een uitgelezen gelegenheid voor een ‘countdown’ in vier ontmoetingen. We hebben vier scharnierdata geselecteerd die bepalend zijn geweest in de totstandkoming van het huidige Europa.

Door de klok terug te draaien heeft men de geschiedenis nog nooit kunnen veranderen. Dat is algemeen bekend. Deze data maken voor altijd deel uit van ons verleden. Vandaar ons verzoek aan historici om tijdens deze vier ontmoetingen het verband aan te tonen tussen het onomkeerbare verleden en een heden dat nog bewerkbaar is. De teletijdmachine is niet uitgerust om in te grijpen op de gebeurtenissen in het verleden, maar ze geeft wel haar fiat en dwingt ons haast om de toekomst te beïnvloeden. Niet vanuit een oppervlakkige emotie ingegeven door de branding van het heden, maar vanuit een zo compleet mogelijk bewustzijn van het verleden. Onze ‘engel van de geschiedenis’ wil zich in tegenstelling tot deze van Walter Benjamin niet laten meevoeren door stormen. Hij kijkt met strakke blik recht voor zich uit.